Thủy Linh
Lung
1. Trung Thu tiết - Khởi nguyên
Tết
Trung thu là một lễ hội dân gian truyền thống ở khu vực Đông Á được tổ chức vào
ngày 15 tháng 8 âm lịch hàng năm. Tết Trung thu không chỉ là lễ hội cổ truyền
của người Trung Hoa mà còn là một lễ tết truyền thống của các nước đồng văn
như Nhật Bản, Triều Tiên, Việt Nam và
một số dân tộc khác. Mặc dù cũng có những quan điểm cho rằng truyền thống mừng
ngày Trung thu xuất phát từ nền văn minh lúa nước của người Việt và những tộc
người ở phía nam Trung Quốc, nhưng khối lượng những truyền thuyết của người
Trung Hoa liên quan đến sự khởi nguyên tết Trung thu xem ra vẫn dồi dào hơn.
Nông
lịch của người Trung Quốc chia một năm ra làm bốn mùa Xuân Hạ Thu Đông, mỗi mùa
có ba tháng. Tháng tám rơi vào tháng thứ hai của mùa thu (Thu quý 秋季) nên được gọi là trọng thu (仲秋) hoặc trung
thu (中秋).
Ngày rằm tháng tám là ngày mà mặt trăng sáng rõ nhất trên bầu trời; do đó, từ
thượng cổ, người Trung Quốc đã có tục cúng trăng vào ngày rằm tháng tám.
Để giải thích tục cúng trăng,
truyền thuyết Trung Hoa thời cổ có câu chuyện Hằng Nga bôn nguyệt (Hằng Nga chạy
trốn lên mặt trăng). Đã là truyền thuyết thì có nhiều dị bản, nhưng phiên bản sau được chấp nhận
và phù hợp với tâm thức dân gian hơn cả: Chàng Hậu Nghệ dũng cảm đã trèo lên
đỉnh Côn Lôn bắn chín mặt trời mặt trời chỉ chừa lại một mặt trời để cứu dương
gian và được Vương Mẫu nương nương ban cho thuốc trường sinh bất tử. Một lần,
khi chàng rời nhà đi săn, Hằng Nga, vợ chàng, đã bị Bàng Mông, một kẻ tâm thuật
bất chính, ép phải giao thuốc trường sinh. Vì không muốn viên thuốc rơi vào tay
kẻ bất nhân, Hằng Nga đã uống viên thuốc và nàng trở thành một tiên tử trốn lên
cung trăng. Hậu Nghệ trở về biết chuyện rất nhớ thương Hằng Nga. Nhìn lên mặt
trăng thấy thấp thoáng có bóng giai nhân, chàng bèn cho người bày dưới bóng
trăng những thức ăn mà Hằng Nga vẫn thích, rồi mời một số người thân đến uống
rượu tâm tình. Về sau, mọi người theo đó bày hương án dưới ánh trăng, cầu xin
Hằng Nga ban cho may mắn và bình an.